monety koronne, Grosz, 1579, mennica Olkusz; Aw: Wąskie popiersie króla w prawo, STEPHANVS D• G• REX• POLON; Rw: Orzeł w koronie, z głową w lewo i z herbem Batorych (Zęby) na piersi, GROSSVS• NO• REG• POLO• 1579; H-Cz. 627 (R4), Kop. 490a (R5), Kurp. 64 (R5), Tyszkiewicz 18 mk; rzadki. Po wstąpieniu na tron, król Stefan Batory wycofał z obiegu monety wybite po śmierci Zygmunta Augusta. Pierwsza ordynacja monetarna (24. kwietnia 1578) zakładała wykorzystanie srebra z kopalń olkuskich do produkcji monet. Dlatego też w tym mieście uruchomiono mennicę koronną, której zarządcą został Rafał Leszczyński. Pierwsze monety wybito w Olkuszu w 1579 roku. Były to drobne nominały: szelągi, półgrosze, grosze i trojaki. W roku 1580, Leszczyńskiego, który nie przestrzegał przepisowej stopy monetarnej i nie umieszczał na monetach przewidzianych oznaczeń, zastąpił podskarbi Jakub Rokossowski. Kolejna ordynacja wprowadzona przez Batorego (5. stycznia 1580), zwana też ordynacją Stefanowską, wprowadziła realną unię monetarną z Litwą. Sprawy mennicze powierzono podskarbiemu koronnemu i litewskiemu - w obu państwach miały być produkowane monety jednolitej formy, z Orłem i Pogonią. Stopa mennicza wprowadzona w 1578, a zmodyfikowana w roku 1580, wzory oraz typy monet, przetrwały panowanie Batorego, którego zasługi odnoszące się do uporządkowania spraw pieniądza są nie do przecenienia. Za jego panowania wybijano monety we wspomnianym już Olkuszu, Poznaniu (od 1583 roku), Wilnie, Malborku, Gdańsku i Rydze. Rządy Stefana Batorego wprowadziły ożywienie i uporządkowanie mennictwa w Rzeczpospolitej Obojga Narodów.
