"Charte | vom | Königreiche | Preussen | dem | Herzogthum Warschau | und dem neuen | Danziger Gebiethe | für die Osterreichschen Schulen entworfen.| Wien | Im Verlage des Kunst und Industrie Comptoirs | 1806."
Pod mapą, z lewej strony, sygnatura rysownika i rytownika: Entworfen und Geziechnet von C. Kipferling . Pod mapą, pośrodku nota: Zum Lehrbuche der neuesten Geographie 1.ten Theiles 3.te Abtheilung.
Oryginalny miedzioryt, liniowo kolorowany w epoce, z ok. 1807 roku, o wymiarach 32,3 x 42,4 cm, na arkuszu 36,6 x 44,1 cm. Drugi znany nam stan (wariant wydawniczy) z co najmniej trzech (dwa datowane 1806, jeden z 1816).
Najstarszy znany nam wariant wydawniczy tej mapy to edycja datowana na 1806 rok:
"Charte | vom | Königreiche | Preussen | Nach Herrn Dr. Sotzmann's |neuester Charte | dieses Königreichs zum Gebrauche der österreichischen Schulen entworfen | Wien | Im Verlage des Kunst und Industrie Comptoirs | 1806." , na którym nie zaznaczono jeszcze Księstwa Warszawskiego, drugi znany nam wariant wydawniczy to tu oferowany, datowany na 1806, już z zaznaczonym Księstwem Warszawskim, prawdopodobnie na szybko poprawiono płytę tuż po pokoju w Tylży (lub, co mało prawdopodobne, nawet wcześniej, przewidując ustalenia mocarstw), trzeci znany nam wariant wydawniczy to edycja datowana 1816(patrz pkt b bibliografii). Za wzór posłużyła jedna z map Friedricha Daniela Sotzmanna (1754-1840) czołowego niemieckiego kartografa tego okresu, którą do celów szkolnych przerobił wiedeński kartograf i rytownik Karl Joseph Kipferling.
Szkolne atlasy szybko się zużywały, więc zarówno same atlasy, jak i mapy w nich umieszczane spotykane są rzadziej niż z innych typów atlasów.
Bibliografia:
a) "Centralny Katalog Zbiorów Kartograficznych w Polsce" zeszyt 6, PAN IGiPZ, Warszawa, 2000, nie notuje w zbiorach polskich tak wczesnych edycji Mapy Prus i Ks. Warszawskiego Kipferlinga, nie podaje ani jednej wedle wzoru, który jest tu oferowany. - Najwcześniejsza odnotowana mapa Księstwa Warszawskiego Kipferlinga to poz. 202 edycja datowana na rok 1807 (jeden egzemplarz w zbiorach polskich - w ZZK BN w W-wie), której kolejny wariant z 1812 odnotowano pod poz. 251 (również jeden znany egzemplarz w zbiorach BP w Paryżu). Oba odnotowane w CKZK z.6 wydania przedstawiają tereny Polski przedrozbiorowej, z podziałem na rozbiory i tereny Ks. Warszawskiego, nie sam fragment zaboru pruskiego i okolicznych terenów(z uboższą treścią), który jest tu oferowany.
- Pod pozycjami 181 i 183 odnotowano mapy Kipferlinga datowane 1806 (Galicja i Śląsk z Morawami), obie z notą jak tu oferowany egzemplarz, zamieszczone były w "Kleiner Atlas der neuen Geographie zum Gebrauche der österreichischen Schulen", który miał kilka edycji od 1807 do co najmniej 1816 (mapy bywały aktualizowane do kolejnych edycji)- obie wyłącznie w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej.
b) Szaniawska L., "Mapy Królestwa Polskiego wydane w latach 1815-1915 w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie", z serii "Studia i materiały z historii kartografii z. XVI, BN, Warszawa, 1997r., poz. 206 (edycja z 1816r., sygn. 14885).
c) https://sammlungen.ulb.uni-muenster.de/hd/content/pageview/2626025 - wariant nr 1.
Od wydania CKZK w 2000 roku sytuacja mogła się zmienić - np. egzemplarz tu oferowanej edycji znajduje się w Olsztynie (sygn. DH 10261 OMO).
Rzadkość!
