Erna ROSENSTEIN, Bez tytułu [Kłamstwo?], 1969

Malarstwo Erny Rosenstein porównywane jest do prac związanych z nurtem surrealizmu. Artystka, mimo że mieszkała w Warszawie, była silnie związana z krakowskim środowiskiem twórczym. Jako członek Grupy Krakowskiej prezentowała swoje kompozycje w galerii Krzysztofory. Jednocześnie wystawiała w warszawskiej galerii Krzywe Koło. Wzięła również udział w dwóch ważnych krakowskich pokazach: I Wystawie Sztuki Nowoczesnej oraz wystawie „Dziewięciu” zorganizowanej w 1955 roku. Łączyła ją silna więź z Jonaszem Sternem. Lata wojny, pobyt we lwowskim getcie i czas okupacji wywarły silny wpływ na artystkę. 

Prace Erny Rosenstein są nacechowane poetycznością. Niewielkich rozmiarów deseczki czy tekturki wykonane w mieszanych technikach z elementami kolażu często stanowiły element większej kompozycji - instalacji. Podczas wystawy zorganizowanej przez Centralne Biuro Wystaw Artystycznych w Warszawie w 1967 roku, można było zobaczyć m.in. niewielkie wyściełane pudełeczka, w których artystka zawiesiła obrazy, szafę pełną prac czy przestrzeń podzieloną ściankami na niewielkie intymne strefy sprzyjające kontemplacji. Większość prac artystki posiada efemeryczne tytuły jak: Ledwie pomyślę, Syreny poranne, Kwiaty jednominutowe, Wschodzący znak. 

W 1974 roku odbyła się wystawa Erny Rosenstein, a w katalogu towarzyszą- cym ekspozycji można odszukać cztery prace datowane na 1969 rok: Krajobraz, Milczenie, Kłamstwo i Luneta. Wymiary zbliżone do prezentowanego obrazu posiada praca Kłamstwo (44 x 35 cm) ujęta w spisie pod pozycją 10. Ta sama kompozycja figuruje na liście prezentowanych dzieł w Centralnym Biurze Wystaw Artystycznych w Pile w 1980 roku jako siódmy obraz. W 2014 roku w warszawskiej Królikarni (oddział Muzeum Narodowego) odbyła się wystawa będąca próbą retrospektywy pod tytułem „Nakładanie”. Równocześnie ukazała się monografia na temat artystki „Erna Rosenstein. Mogę powtarzać tylko nieświadomie” opracowana przez Dorotę Jarecką i Barbarę Piwowarską. 

(oprac. na podstawie: zacheta.art.pl, dokumentacja zachęty dotycząca artystki) 

Artystka, której sztuka w tym roku wystawiana była w jednej z najważniejszych galerii sztuki na świecie Hauser & Wirth w Nowym Jorku, niewątpliwie stała się jednym z najbardziej gorących nazwisk na rynku aukcyjnym. Warto wspomnieć, że planowana jest wystawa w nowojorskim muzeum Guggenheima. Do rekordowych na rynku polskim należą sprzedaże dwóch prac z roku 1967. „Don Kichot mrozu” został nabyty za cenę 420 000 złotych (bez prowizji aukcyjnej; DESA Unicum, 28.11.2019 r.), a „Przygody pawia” za 320 000 złotych (bez pro- wizji aukcyjnej; DESA Unicum, 01.03.2018 r.).