folio, 23,5 x 18 cm; zaczyna się od słów: PSALM / JW. Branickiego Hetmana Buławy RPP / Królu! Niepamiętay zbrodni moiey…
Pamflet na Franciszka Ksawerego Branickiego (1730-1819), hetmana wielkiego koronnego, współtwórcę konfederacji targowickiej, uważanego powszechnie za zdrajcę Polski. Utwór został napisany w formie psalmu skierowanego przez hetmana do króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, z wyznaniem win własnych i prośbą o ukrycie grzechów przed Polakami: „…Panie zmiłuy się nademną, niepodaway do publicznośći zbrodni moich, boć mi głowa na ramieniu niezostanie, wszakżeś łaskawy gdy swoim Zboycom przepuściłeś, odpuśćze y Mnie który Matkę moją Oyczyzne chcę zgubić…”. Psalm sławi jednocześnie króla: „Sława twoja gdy wewnętrzne odkryią się myśli trwać będzie na wieki, boś już pozwolił na wypędzenie nieprzyiacioł, y Pomocnikow naszych, a wzmocnienia sił Krajowych jako nayprędzey domagasz się…”. Utwór nawiązuje do faktów historycznych owych czasów, np. pożyczenia 300 tysięcy złotych królowi przez siostrę hetmana Elżbietę Sapieżynę (1734-1819). Wspomina także inne postaci historyczne, np. Wuja Taurywskiego (Grigorij Potiomkin, książę taurydzki, faworyt carycy Katarzyny, był wujem Aleksandry z Engelhardtów, żony Branickiego od 1781 roku). Użyta formuła miała zapewne nawiązywać do poczytnych Psalmów pokutnych autorstwa Wacława Rzewuskiego, które jednak powszechnie wiązano z osobą syna, Seweryna Rzewuskiego. Bardzo ciekawy przykład jednego z politycznych utworów literackich czasów Sejmu Wielkiego, mających na celu uświadamianie społeczeństwa. Utwory te często pozostawały anonimowe.
dobry, niewielkie ubytki, zagniecenia
